Będą zmiany w VAT. W większości dobre – uważa BCC

Kwartalne lub kasowe rozliczanie VAT będzie popularniejsze

Będą zmiany w podatku VAT. Można się z nimi zapoznać w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pod numerem UD411. Propozycje przejrzał ekspert Business Center Club Jacek Matarewicz.

- Nie jest szkodliwa dla biznesu zmiana polegająca na rozpowszechnieniu kwartalnego lub kasowego rozliczania VAT z uwagi na zwiększenie limitu progu obrotów kwalifikujących dany podmiot jako małego podatnika z obecnego 1.200.000 euro brutto do 2.000.000 euro. Możliwość późniejszej zapłaty podatku lub kasowego rozliczenia jest rozwiązaniem pożądanym z punktu widzenia firmowego cash flow – uważa ekonomista.

Promowanie historycznego kursu przeliczeniowego waluty obcej na fakturach korygujących

Jego zdaniem pozytywnym uproszczeniem jest rozwiązanie polegające na promowaniu historycznego kursu przeliczeniowego waluty obcej na fakturach korygujących, tj. kursu odnoszącego się do podstawy opodatkowania, a więc często dotyczącego faktury pierwotnej.

- Skoro korekta dotyczy zrealizowanego obrotu, to dla transparentności obrazu kurs waluty, zwłaszcza przy tak dużych wahaniach, jak mamy obecnie, nie powinien się on różnić od tego stosowanego już wcześniej do tego obrotu - twierdzi.

Odmienna zasada będzie dotyczyła zbiorczych faktur korygujących, gdzie stosowany będzie tzw. kurs „wigilijny” z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury korygującej.

- W tym ostatnim przypadku, odnoszenie się do każdej odrębnej faktury pierwotnej (korygowanej), których dotyczą poszczególne pozycje na fakturze korygującej, byłoby rozwiązaniem żmudnym, uciążliwym i niepotrzebnym, skupiającym uwagę służb księgowych w niewłaściwym miejscu - zauważa dr Matarewicz.

Warte odnotowania jest, że wciąż możliwe będzie stosowanie spójnego kursu przeliczeniowego w podatkach dochodowych i VAT, co oznacza, że w przypadku wyboru takiego rozwiązania, nowe zasady szczególne nie znajdują zastosowania, jeśli nie są „spójne” z przepisami o CIT i PIT.

- Co ciekawe, w przypadku rabatu dotyczącego WNT, importu usług lub dostaw krajowych od zagranicznego dostawcy, dla których podatnikiem jest nabywca, kurs przeliczeniowy będzie odnosił się do faktury zagranicznej – mówi ekspert BCC.

Niepotrzebne faktury zaliczkowe

Pewnym ułatwieniem ma być brak konieczności wystawienia faktury zaliczkowej, jeżeli podatnik otrzyma całość lub część zapłaty z tytułu zaliczki, w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy oraz w odniesieniu do czynności, na poczet których podatnik tę zapłatę otrzymał. Jednocześnie ustawodawca nie zrezygnował z obowiązku wystawiania faktur rozliczeniowych (art. 106f ust. 3 ustawy), gdy płatności zaliczkowych było kilka w różnych okresach rozliczeniowych.

Według ekonomisty pozytywnie należy ocenić zmiany dotyczące zakresu odliczenia VAT naliczonego przez niektórych podatników stosujących współczynnik proporcji i prewspółczynnik. Projektodawca proponuje zwiększenie kwoty pozwalającej na uznanie, że proporcja określona przez podatnika wynosi 100%, w sytuacji, gdy ta przekroczyła u niego 98%. Chodzi o wartość podatku niepodlegającego odliczeniu wynikającego z tej proporcji (z tej części mniejszej niż 2%), która obecnie wynosi 500 zł, a ma zostać zwiększona do 10000 zł.

- Faktycznie więc przedsiębiorcy stosujący współczynnik proporcji/prewspółczynnik (tu, na mocy art. 86 ust. 2g ustawy o VAT, art. 90 ust. 10 ustawy o VAT stosuje się odpowiednio) otrzymają możliwość odliczenia większej kwoty nieodliczalnego VAT – wyjaśnia ekspert ds. podatku VAT, akcyzy oraz prawa karnoskarbowego.

Mniej formalności dotyczących odliczenia VAT

Jego zdaniem warto odnotować również proponowaną możliwość rezygnacji z rocznej korekty odliczenia przy stosowaniu proporcji. Obecnie odliczenie VAT przez podatników stosujących proporcję odliczenia jest w danym roku dokonywane na podstawie tzw. proporcji wstępnej. Po zakończeniu roku podatnik jest zobligowany do wyliczenia proporcji ostatecznej.

Obecnie, jeżeli proporcja ostateczna różni się od proporcji wstępnej, w każdym przypadku należy przeprowadzić korektę. Po zmianach różnica między proporcją wstępna, a ostateczną będzie się mogła różnić o 2 punkty procentowe (nie może przekroczyć tej wartości). W przypadku gdy wskaźnik proporcji ostatecznej będzie niższy niż proporcji wstępnej, dodatkowym warunkiem będzie to, aby kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu nie przekraczała 10 000 zł. Podatnik nadal będzie musiał analizować przychody pochodzące z działalności opodatkowanej i zwolnionej z VAT, ale powstanie pewna tolerancja w obliczaniu proporcji, która uprości formalności z tym związane.

Jacek Matarewicz wskazuje, że niepotrzebna była również procedura uzgadniania z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu proporcji do odliczenia podatku naliczonego w przypadku podatników, którzy w poprzednim roku podatkowym nie osiągnęli obrotów, lub u których obrót ten w poprzednim roku podatkowym był niższy niż 30 000 zł, a także podatników obowiązanych do stosowania tzw. prewspółczynnika, którzy rozpoczynają w danym roku wykonywanie działalności.

- Słusznie projektodawca proponuje w to miejsce wprowadzenie wymogu zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o przyjętych danych wyliczonych szacunkowo. Jeżeli proporcja ulegnie zmianie, to podatnik dokona stosownej korekty. Angażowanie naczelników urzędów skarbowych w sprawy związane w istocie z planowaniem wyników prowadzonej działalności nie miało sensu – uważa ekspert.

Uwolnienie od odpowiedzialności solidarnej faktora

Pozytywny wpływ na instytucje finansowe powinna mieć także zmiana dotycząca uwolnienia się od odpowiedzialności solidarnej faktora. Chodzi tu o sytuację zmiany faktora przez klienta korzystającego z faktoringu. Obecnie w celu uwolnienia się od tej odpowiedzialności dotychczasowy faktor przelewa kwotę VAT na rachunek VAT dostawcy, a ten następnie przelewa tę kwotę na rachunek VAT nowego faktora. Pozwala to uwolnić dotychczasowego faktora od ww. odpowiedzialności solidarnej, ale jest procesem niepotrzebnie skomplikowanym. Po zmianach dotychczasowy faktor będzie mógł dokonać przelewu kwoty VAT bezpośrednio na rachunek VAT nowego faktora, z pominięciem przelewu na rzecz dostawcy. Uprości to rozliczenia i zabezpieczy interesy instytucji finansowych.

Krytyka przejęcia decyzji interpretacyjnych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej

Jacek Matarewicz sugeruje, by zwrócić uwagę na kolejną próbę reformy Krajowej Administracji Skarbowej oraz przerzucenia części kompetencji dotychczasowych organów wydających „decyzje interpretacyjne” na Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Z planowanych zmian wynika, że planowana jest konsolidacja organu wydającego wiążące informacje stawkowe (WIS), wiążące informacje akcyzowe (WIA) oraz wiążące informacje taryfowe (WIT). Organem, który będzie je wydawał, ma być wyłącznie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, który dzisiaj jest odpowiedzialny za wydawanie interpretacji indywidualnych oraz WIS. Proponowane rozwiązanie, zwłaszcza w części odebrania kompetencji Dyrektorowi Izby Administracji Skarbowej we Wrocławiu dzisiaj odpowiedzialnemu za wydawanie WIA, budzi pewne zastrzeżenia. O ile z perspektywy jednolitości wydawanych decyzji klasyfikacyjnych należy zadbać o spójność przekazu wynikającego z WIA, WIS czy WIT, o tyle zbagatelizowano rolę doświadczenia dzisiaj uprawnionych do wydawania WIA organów.

- Należy wspomnieć, że akcyza jest podatkiem specyficznym i bardzo technicznym. Wydawanie WIA wymagało od osób zaangażowanych współpracy ze środowiskiem naukowym (laboratoria) oraz biznesowym (żeby lepiej zrozumieć produkt i problem podatnika). Faktem również jest to, że niewiele jest w Polsce osób, które potrafią ze zrozumieniem podejść do wydawanych klasyfikacji akcyzowych. Wyspecjalizowany organ we Wrocławiu spisywał się dotychczasowo bez zarzutu, a przedsiębiorcy chwalili jego sprawność działania i podejście do podatników. Nie wiem, czy naprawdę istnieje realna potrzeba przerzucania obowiązków tego organu na Dyrektora KIS, który jest bardzo obciążony tysiącami składanych wniosków o interpretację indywidualną. Może to opóźnić proces wydawania WIA oraz mieć wpływ na jakość wydawanych decyzji – obawia się ekspert.

Jego zdaniem trzeba też zwrócić uwagę na pewne doświadczenia historyczne związane np. z reformą KAS, gdzie celnikom najbardziej doświadczonym w tematach akcyzowych nagle odebrano sprawy z tego obszaru i przekazano urzędnikom dotychczas zajmującym się zupełnie innymi daninami.

- Powielenie tego błędu jest nieuzasadnione. Jest to w zasadzie jedyny poważny mankament w projekcie SLIM VAT 3, który należałoby jeszcze raz wziąć pod rozwagę - dodaje dr Jacek Matarewicz.