Szukasz pomysłu na weekendową wycieczkę? Proponujemy spacer szlakiem historii i designu w Cieszynie. Mieszczący się tam zamek jest bardzo nietypowym miejscem. Znajduje się w sąsiedztwie najcenniejszych zabytków Śląska Cieszyńskiego, mieszczących się na Wzgórzu Zamkowym. To właśnie tam działa centrum designu i przedsiębiorczości, tak więc historia spotyka się tutaj ze współczesnością, na dodatek toczy się to na polsko-czeskim pograniczu.
Dzieje cieszyńskiego Zamku są związane z dwoma rodami: Piastów Cieszyńskich i Habsburgów. Do dzisiaj zachowały się ślady piastowskiej siedziby – to zarazem najstarsze zabytki, które można odwiedzić na Wzgórzu Zamkowym.
Jednym z nich jest Rotunda p.w. św. Mikołaja i św. Wacława, pochodząca z przełomu XI i XII wieku. Jej sylwetkę można zobaczyć na banknocie dwudziestozłotowym. Rotundę zbudowano z płaskich ciosów wapiennych na planie koła o średnicy 6,4 metra. Jej ściany mają półtora metra grubości. Gdy w latach 1836–1839 dokonano całkowitej przebudowy Wzgórza Zamkowego, romańskie mury kaplicy przykryto klasycystyczną obudową, nałożono blaszany dach, przebito większe okna i podniesiono poziom posadzki. W 1955 roku rotunda została poddana rekonstrukcji i przywrócono jej pierwotny (romański) styl. Do dzisiaj pełni funkcje sakralne, m.in. 6 grudnia w dniu jej patrona Mikołaja jest odprawiane nabożeństwo. Odbywają się tu też koncerty, są prezentowane wystawy sztuki. Niektórzy twierdzą, że to miejsce skupiające wyjątkową energię, o nieco słabszym oddziaływaniu, niż czakram wawelski.
Oprócz Rotundy, turyści mogą też odwiedzić Wieżę Piastowską, służącą jako punkt widokowy, z którego można obserwować nie tylko Cieszyn i Czeski Cieszyn, ale także panoramę Beskidów. Wieża pochodzi z XIV wieku, była częścią systemu obronnego zamku. Wzniesiono ją na planie kwadratu z łamanego piaskowca i kamiennych ciosów. Mierzy 29 metrów, na szczyt prowadzi 120 schodów, a jej ściany są dwumetrowej grubości. Pierwotnie wieża miała drewnianą nadbudowę i zwieńczona była tzw. dachem namiotowym, krytym gontem i zakończonym dwoma iglicami. Obecny wygląd otrzymała podczas budowy Pałacu Habsburskiego w XIX wieku, wtedy umieszczono na niej zegar, którego mechanizm zachował się do dziś. Narożne wykusze wieży zdobią tarcze herbowe z wizerunkiem piastowskiego orła, będące symbolem książęcej władzy. Wykonano je w warsztacie praskiego mistrza Piotra Parléřa.
Z drugiej połowy XIII wieku pochodzi Wieża Ostatecznej Obrony, którą można zobaczyć na Wzgórzu. W czasie oblężenia zamku była ona ostatnim miejscem zapewniającym schronienie. W podziemnej części znajdowało się więzienie, natomiast wyższe partie, w okresie pokoju, pełniły funkcje mieszkalno-strażnicze. Zbudowano ją z kamienia wapiennego na planie koła o średnicy 12 metrów, ściany mają 4,2 metra grubości. Obecnie odkryty fragment mierzy zaledwie 12 metrów, co jest połową pierwotnej wysokości wieży. Tuż obok odkryto fragmenty kuchni zamkowej pochodzące z początku XVI wieku. Współcześnie Wieża bywa scenerią dla spektakli plenerowych, odbywających się na Wzgórzu.
Na Wzgórzu Zamkowym mieści się także Habsburski Pałac Myśliwski, który został zbudowany z inicjatywy Karola Ludwika Habsburga, arcyksięcia Austrii i księcia cieszyńskiego. Powstawał w latach 1838-1840. Arcyksiążę sprowadził do Cieszyna wybitnego architekta wiedeńskiego epoki klasycznej Józefa Kornhäusla. W pałacu mieściły się kancelarie Komory Cieszyńskiej oraz pokoje gościnne i reprezentacyjne. Bywały tu najznamienitsze osobistości Cesarstwa Austro-Węgier kilkakrotnie mieszkał tu sam cesarz Franciszek Józef, a w tzw. Oranżerii koncertował wybitny kompozytor węgierski Franciszek Liszt. Wspomniany architekt Józef Kornhäusel był także twórcą znajdującego się na wzgórzu parku krajobrazowego, otaczającego dzisiaj najstarsze zabytki. Park zajmuje około 1,29 ha i w słoneczne, upalne dni jest idealnym miejscem odpoczynku.
Wśród parkowej zieleni można znaleźć kilka pomników przyrody, swoje gniazda ma tu wiele gatunków ptaków – regularnie odbywają się spacery ornitologiczne i przyrodnicze.
Obecnie w części dawnego Pałacu Myśliwskiego działa Państwowa Szkoła Muzyczna im. Ignacego Paderewskiego, w pozostałej – w tym w odbudowanej tzw. Oranżerii – ma swoją siedzibę Zamek Cieszyn, czyli instytucja kultury, będąca centrum przedsiębiorczości i designu. Opiekuje się ona zabytkami na Wzgórzu, ale organizuje także m.in. konferencje, warsztaty, wystawy. Stąd w miejscu z wiekową historią można zobaczyć również przykłady współczesnego projektowania. Wiele elementów małej architektury jest obecnych w przestrzeni Wzgórza, jak chociażby wielki hamak, ławki, czy wiklinowy rower.
Jednym z najchętniej fotografowanych symboli Zamku stał się różowy jelonek, a jego oficjalna nazwa brzmi: Miejski Projekt Rozweselający. Zamkowe obiekty otacza zieleń, którą zaprojektowała Irena Bajerska – ta sama, która stworzyła słynny zielony dach Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie. Na dodatek ze Wzgórza Zamkowego wystarczy mały, kilkuminutowy spacer, by przejść Most Przyjaźni i znaleźć się w Czeskim Cieszynie.
Ul. Zamkowa 3 a, b, c
43-400 Cieszyn, Poland
Zamieszczone komentarze są prywatnymi opiniami Użytkowników portalu. Redakcja portalu slaskibiznes.pl nie ponosi odpowiedzialności za ich treść.