Kiedy i dlaczego warto zmienić jednoosobową działalność w spółkę

Dla tych biznesów spółka jest zbędna

Zacznijmy od odpowiedzi na pierwsze tytułowe pytanie – kiedy warto zmienić jednoosobową działalność w spółkę? Są rodzaje biznesów, w których jedyną sensowną odpowiedzią jest – nigdy. Jeżeli prowadzenie biznesu jest tak naprawdę wykonywaniem działalności osobiście, jak np. tworzenie stron internetowych, kładzenie płytek, jazda taksówką, udzielanie korepetycji, masaże, wówczas jednoosobowa działalność jest formą optymalną. Oczywiście, inną kwestią jest wybór formy opodatkowania – czy zrobimy to ryczałtowo, czy na podstawie księgi przychodów – rozchodów. To zostawmy, to nie jest przedmiotem naszego artykułu, zwłaszcza, że przy tempie zmian podatkowych związanych z Polskim Ładem za chwilę informacje z dzisiaj mogą się okazać nieaktualne.

Firma rośnie - pomyśl o spółce

Wracając do pytania „kiedy?” najprościej odpowiedzieć – wtedy, kiedy nasza działalność urośnie do dużych rozmiarów, lub, kiedy planujemy poszerzyć zakres działania firmy o pola, na których nas dotąd nie było, czy na których nie do końca się znamy, ale chcemy zainwestować tam pieniądze.

Zacznijmy od pierwszej ewentualności, mianowicie rozrost firmy. Każdy, kto prowadzi biznes wie, że jest to działalność obarczona ryzykiem bankructwa. W przypadku jednoosobowej działalności ryzykujemy całym naszym majątkiem. Jeśli popadniemy w kłopoty finansowe, nie stać nas na zapłatę faktur, spłatę kredytu, czy – w razie posiadania personelu – na wypłaty, nasi wierzyciele mogą nas zlicytować do skarpetek, a pracownicy ciągać po sądach.

Kiedy ryzyko finansowe jest stosunkowo niewielkie, bo np. nie mamy pracowników, dużych kosztów, zobowiązań, nasze wpływy są stabilne, zadowalają nas i nie jesteśmy zainteresowani budową wielkiej firmy, zostańmy przy jednoosobowej działalności.

Kiedy jednak rozwijamy firmę, przez co rosną nam obroty, zyski, ale też i zobowiązania, słowem – skala biznesu wymaga od nas większej uwagi, a niepowodzenie finansowe może doprowadzić do osobistego bankructwa, wówczas warto pomyśleć o spółce.

Dlaczego warto przekształcić jednoosobową działalność w spółkę?

I tu dochodzimy do odpowiedzi na pytanie „dlaczego warto przekształcić się w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością”.

- Spółkę zakłada się po to, aby prowadzić biznes przy jednoczesnej ochronie majątku osobistego. Dlatego jest to bardzo popularna forma działalności – mówi wprost Zenon Depta z Kancelarii Legart.

O co chodzi? Firma ma swoją wartość, majątek. W przypadku jednoosobowej działalności majątek firmy i jej właściciela jest tym samym. W przypadku spółki już nie. Firma ma swój majątek, a jej właściciel swój. Przedsiębiorcy daje to duży psychiczny komfort. Nazwa „z ograniczoną odpowiedzialnością” nie bierze się znikąd. Przedsiębiorca odpowiada bowiem do wysokości majątku spółki. Jeśli zainwestujemy w spółkę 100 tys. zł i popadniemy w kłopoty finansowe, najwyżej stracimy te 100 tys. zł. Ale wierzyciel nie będzie mógł sięgnąć do naszego majątku osobistego. Oczywiście, są pewne wyjątki. To nie jest tak, że można bezkarnie narobić długów, tym niemniej co do zasady spółkę zakłada się po to, aby oddzielić majątek firmy od osobistego. Jeśli zbankrutuje Jan Kowalski Sp. z o.o., to zbankrutuje spółka, ale nie Jan Kowalski – osoba fizyczna.

Spółka daje też przedsiębiorcy możliwość rozwinięcia skrzydeł – i tu dochodzimy do drugiego powodu, dla którego warto mieć spółkę. Możemy bowiem podzielić się władzą w spółce, na przykład w zamian za czyjąś wiedzę, czy pieniądze. Innymi słowy, możemy wziąć wspólnika. Mamy na przykład pomysł, żeby zrobić coś zupełnie nowego, i wiedzę, jak to zrobić, ale brakuje nam pieniędzy. Możemy więc zaprosić do spółki inwestora. Oddajemy mu część udziałów w spółce w zamian za jego pieniądze. Lub odwrotnie – mamy pieniądze, które chcemy w coś zainwestować i szukamy kogoś, kto ma do tego odpowiednie kompetencje. Układamy plan działania, podział obowiązków, kosztów, zysków, itd. I tu znów operujemy uproszczeniem, bo nie zawsze w spółce wszystko się układa. Jeżeli jesteśmy sami, pretensje możemy mieć do siebie. W przypadku współników bywa, że winią się nawzajem.

Faktem jest jednak, że w świecie biznesu nie brakuje bogaczy, którzy wręcz szukają ciekawych biznesów, w które mogliby wejść ze swoim kapitałem. W jednoosobową działalność nie zainwestują, bo niby jak. Dają komuś pieniądze do ręki nie zyskując formalnie nic w zamian? W spółce jest to prostsze – przekazuję kapitał obejmując np. 30 proc. udziałów w firmie i 40 proc. udziału w zyskach. Jak ktoś oglądał program „Dragon's Den” wie, o czym piszemy.

Zenon Depta zwraca uwagę, że decyzję o przekształceniu firmy w spółkę trzeba jednak dokładnie przemyśleć, a jak nie jest się pewnym, to najlepiej zasięgnąć opinii doradcy, który będzie potrafił popatrzeć z boku i chłodnym okiem na sytuację przedsiębiorcy.

- Podjęcie błędnej decyzji może nas sporo kosztować – zauważa doradca.

Utworzenie spółki oznacza procedury i koszty sądowe, prowadzenie bardziej skomplikowanej księgowości, większą dyscyplinę finansową. W spółce każda złotówka musi być rozliczona i nie można tak sobie brać pieniędzy z firmy na swoje osobiste wydatki. Jeśli chcemy zarabiać, powinniśmy się w swojej spółce zatrudnić i brać wynagrodzenie.

Tematów, o których trzeba pamiętać, by działać jako spółka jest więcej, ale tym zajmiemy się w kolejnym artykule.