Osiedla przyszłości będą myśleć za mieszkańców. Lem to przewidział pół wieku temu

W przyszłości, również tej najbliższej, sztuczna inteligencja (nazwijmy ją roboczo „elektromózgiem”) będzie podejmować działania i efektywnie zarządzać zasobami nie tylko w samych mieszkaniach i domach, ale w skali całych osiedli, a nawet dzielnic i miast. Elektromózg będzie uczyć się zachowania, oczekiwań i potrzeb mieszkańców zarówno jako poszczególnych osób i rodzin, jak i jako członków danej społeczności mieszkalnej osiedla i je zaspokajać przy jednoczesnym optymalizowaniu w zarządzaniu zasobami, energią i powierzchniami.

- To nie mrzonki a wizje pojawiające się w głowach projektantów, urbanistów, deweloperów. Mało tego, my już w tym procesie jesteśmy, inteligentna tkanka mieszkaniowa już się pojawia i będzie po prostu ewoluować w coraz doskonalsze systemy – przekonuje Tomasz Matlęga, partner w spółce Geltag i stara się przewidzieć, jaki będzie świat w 2073 roku.

Co będzie się działo w nieruchomościach za 50 lat?

Na pewno zmieni się wygląd miast, ale w tym 50-letnim okresie czasu nie aż tak bardzo, jak to przedstawia się dziś na wizualizacjach. Ostatnio duże zainteresowanie wzbudziły grafiki stworzone przez jeden z banków w swojej kampanii promocyjnej, pokazujące przyszłość miast. Takie wizualizacje trzeba traktować jako bardzo fajne, świetne ciekawostki i doskonały marketing banku. Czy tak będą wyglądać miasta? Oczywiście, że to możliwe, ale raczej w zdecydowanie dłuższym okresie czasowym niż kilkadziesiąt. Obecne istniejące miasta w najbliższej przyszłości nie zmienią się aż tak diametralnie. Miasta będą się rozbudowywać, zmieniać się będzie ich skyline, powstawać będą nowe osiedla, drogi, tereny rekreacji, nadal jednak dominująca pod względem ilości i zajętego terenu zabudowa, to będzie zabudowa już obecnie istniejąca. Modernizowana, odnawiana, remontowana, zmieniana – ale nadal pozostanie i będzie funkcjonować.

Dzisiaj również żyjemy w świecie, gdzie w miastach pod względem ilości i zabudowanych terenów dominują budynki wieloletnie. Na przykładzie Katowic - zasoby mieszkaniowe ponad 50-letnie, to dzisiaj nadal więcej niż 80% całego miasta. Udział starszych zasobów będzie się oczywiście zmniejszać, część zabudowy podlegać będzie kompleksowej odnowie – budynki będą wyburzane, a teren zabudowywany na nowo, ale znaczna część pozostanie z nami jeszcze na długie, długie lata. Oczywiście, powstawać będą też kolejne całkowicie nowe miasta, „nowe Dubaje”, realizowane kompleksowo od zera. W Europie, a zwłaszcza w Polsce, na najbliższe kilkadziesiąt lat raczej spodziewałbym się skali „nowe osiedla”, ewentualnie „nowe dzielnice” ale co będzie, czas pokaże.

Jasne jest natomiast to, że to jak będą wyglądały a zwłaszcza funkcjonowały miasta w przyszłości, ma swój początek już teraz. Rzecz dotyczy wszelkiego rodzaju inteligentnych rozwiązań zarówno dla domów jak i całych osiedli. Już teraz przecież dostępne są programowalne systemy świetlne, wentylujące, na dźwięk głosu domownika może włączyć się muzyka, telewizja, piekarnik, robot posprząta podłogi. Jednak mówimy tu o systemach, które działają po wprowadzeniu parametrów przez samego użytkownika, z niewielkim jeszcze udziałem systemów „samouczących się”. To przyszłość, ale najbliższa.

Tomasz Matlęga jest przekonany, że dzięki stale rozwijającym się technologiom i stale wzrastającą możliwością maszynowej bieżącej analizy i obróbki ogromnej ilości różnorodnych danych, przysłowiowy „elektromózg” zarządzający osiedlem sam będzie podejmować decyzje bazując na obserwacji domowników, czy nawet szerzej – lokatorów całego bloku czy osiedla. Pod ich godziny aktywności, zwyczaje, czas pracy i czas relaksu, dobierane będą na przykład programy zarządzania energią, zbiórki odpadów, robienia zakupów czy zamówień kurierskich, zarządzanie parkingiem autonomicznych samochodów do dyspozycji mieszkańców. SI będzie też dbać o bezpieczeństwo, weryfikując np. osoby pojawiające się przy drzwiach wejściowych, lub w częściach wspólnych osiedli.

- Wszystko pójdzie w kierunku automatyzacji procesów oraz obsługi mieszkań i osiedli, włącznie z maszynami do czyszczenia powierzchni wspólnych czy utrzymywania terenów zielonych. A całość będzie miała dodatkowy, ale niezmiernie istotny cel: minimalizacja zużycia energii i surowców w każdej postaci – to w najbliższych latach będzie jeden z głównych czynników determinujących przyszłość budownictwa i późniejszego zarządzania budynkami i całymi kompleksami budynków. Taka zmiana sprawi również, że zarządcy budynków i osiedli jakich znamy dziś, działać będą zupełnie inaczej, w zupełnie innej formule – uważa Tomasz Matlęga z Geltag.pl.

Trendy w budownictwie, organizacja osiedli - w dalszej części tekstu