Tax Top 10, czyli przegląd 10 najważniejszych zmian w podatkach na 2021 rok

Estoński CIT

Jedną z najczęściej komentowanych zmian jest ryczałt od dochodów spółek kapitałowych, czyli tzw. estoński CIT. W dużym skrócie jest to nowoczesny sposób opodatkowania, który w swoim założeniu ma pozwolić firmom inwestować i ograniczyć do minimum formalności przy rozliczeniu podatków. Nowy mechanizm rozliczenia CIT zakłada, że podatek zostanie nałożony na przedsiębiorstwo w momencie wypłaty zysku. Oznacza to, że środki, które zostaną w firmie będzie można przeznaczyć na inwestycje, co przełoży się na wzrost gospodarczy. Estoński CIT ma też przeciwdziałać negatywnym następstwom koronawirusa, czyli przyczynić się do zapewnienia stabilnych miejsc pracy i zwiększenia zatrudnienia. Przedsiębiorca będzie mógł wybrać, czy chce skorzystać z nowego rodzaju opodatkowania, czy woli rozliczać się na starych zasadach.

Z estońskiego CIT będą mogli skorzystać podatnicy będący spółką z ograniczoną odpowiedzialnością albo spółką akcyjną, których odpowiednio udziałowcami albo akcjonariuszami są wyłącznie osoby fizyczne nieposiadające praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciele (fundatorzy) lub beneficjenci fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym, jeżeli spełnią określone w ustawie warunki dotyczące m. in.: limitu łącznych przychodów osiągniętych w poprzednim roku podatkowym oraz poziomu zatrudnienia.

Objęcie spółek komandytowych podatkiem CIT

Kolejna głośna zmiana dotyczy spółek komandytowych - od 2021 roku staną się one podatnikami CIT. W praktyce oznacza to podwójne opodatkowanie komandytariuszy takich spółek - raz w momencie osiągnięcia zysku przez spółkę komandytową i drugi raz w momencie jego wypłaty komandytariuszom. Co ciekawe, nowe przepisy dają spółkom komandytowym możliwość wyboru terminu wejścia w nowy reżim podatkowy bądź od stycznia 2021 r., bądź od maja 2021 r.

Obecnie spółki komandytowe są transparentne podatkowo, co oznacza, że podatek od dochodu wypracowanego przez spółkę płacą jej wspólnicy. Tego rodzaju przychody na gruncie ustawy o PIT traktowane są jak przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej. Wspólnikom spółek komandytowych przysługuje więc prawo do wyboru opodatkowania osiąganych zysków podatkiem progresywnym, obliczonym według skali podatkowej (stawki 17% lub 32%) lub podatkiem liniowym (19%),  przewidzianym dla dochodów z działalności gospodarczej.

Nowe przepisy przewidują, że dochody wspólników omawianych spółek zostaną zakwalifikowane do dochodów z udziału w zyskach osób prawnych (podobnie jak dywidendy) i tym samym opodatkowane według zryczałtowanej stawki PIT w wysokości 19%. Komplementariusz, analogicznie jak ma to miejsce obecnie w przypadku spółki komandytowo-akcyjnej, będzie mógł liczyć na możliwość odliczenia od swojego zobowiązania podatkowego, zapłacony przez spółkę podatek CIT (proporcjonalne do posiadanych udziałów). 

Niestety przedstawione powyżej rozwiązanie dotyczące odliczenia podatku CIT nie będzie dotyczyć komandytariuszy - zapłacą oni cały podatek. Ustawodawca wprowadza dla nich nowe zwolnienie, które daje możliwość nieco złagodzenia opodatkowania tej grupy podmiotów. Bez podatku pozostanie 50% przychodów uzyskanych przez komandytariusza (choć nie każdego, bo ustawa przewiduje sporo wyłączeń z prawa do zwolnienia). Zwolnienie to jest limitowane do 60 tys. zł (limit będzie obowiązywać odrębnie dla każdej spółki komandytowej, w której dany podmiot jest komandytariuszem). To zaś oznacza, że nadal część wypłaconego zysku spółki może być „podwójnie” opodatkowana.

Zmiany w opodatkowaniu dotyczą tylko niektórych spółek jawnych. W praktyce osoby fizyczne będące wspólnikami sp. j., których tożsamość jest organom podatkowym znana, nadal powinni rozliczać się na dotychczasowych zasadach, a więc ich przychody będą kwalifikowane jako przychody z działalności gospodarczej.

Pakiet Slim VAT

Zmiany do VAT na 2021 roku wprowadzone zostaną tzw pakietem Slim VAT. Pakiet ten zakłada m.in. prostsze fakturowanie, ułatwienia dla eksporterów oraz ujednolicenie kursów walut z podatkami dochodowymi.

Główne zmiany obejmują w szczególności:

1. wydłużenie terminu na wywóz towarów dla zachowania stawki 0% przy opodatkowaniu zaliczek z tytułu eksportu towarów z dwóch do sześciu miesięcy,

2. wydłużenie terminu do odliczenia VAT naliczonego na bieżąco łącznie do 4 okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatników rozliczających się kwartalnie, odliczenie na dotychczasowych zasadach, tj. do 3 okresów rozliczeniowych,

3. wprowadzenie możliwości odliczania podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie usług noclegowych w celu ich odsprzedaży,

4. dodanie opcjonalnego dla podatników rozwiązania o możliwości stosowania do określenia podstawy opodatkowania wyrażonej w walucie obcej przeliczania na złote zgodnie z zasadami przeliczania przychodu wynikającymi z przepisów o podatku dochodowym, obowiązującymi tego podatnika na potrzeby rozliczania dla danej transakcji (po wyborze opcji podatnik jest obowiązany do jej stosowania przez co najmniej 12 kolejnych miesięcy licząc od początku miesiąca, w którym ją wybrał),

5. podwyższenie limitu na nieewidencjonowane prezenty małej wartości z 10 zł do 20 zł.

Nowelizacja zakłada również zmiany odnoszące się do wiążących informacji stawkowych oraz systemu zwrotu podatku podróżnym.

Warto również zwrócić uwagę na zmiany mające pojawić się w zakresie faktur korygujących - wprowadzony zostanie brak konieczności uzyskiwania potwierdzeń odbioru faktur korygujących in minus.

Nowe podatki spożywczo-środowiskowych

Na przyszły rok przygotowano również pakiet zmian związanych z wprowadzeniem nowego rodzaju obciążeń parapodatkowych w obszarze żywności oraz środowiska. Nowe podatki, które pojawią się w 2021 roku to:

1. Opłata od środków spożywczych tzw. podatek cukrowy - przedmiotowa opłata zostanie nałożona na napoje z dodatkiem cukrów, substancji słodzących oraz kofeiny lub tauryny.

2. Opłata za zezwolenie na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi o zawartości alkoholu powyżej i poniżej 18% - opłata ta będzie nakładana na napoje alkoholowe w opakowaniach jednostkowych o ilości nominalnej napoju nieprzekraczającej 300 ml.

3. Opłata mocowa - ustawa wprowadzająca wspomnianą opłatę została uchwalona jeszcze w 2017 r. z okresem przejściowym jej wprowadzenia do 1 października 2020 r. Okres ten został jednak wydłużony. Opłata wejdzie od 1 stycznia 2021 r. i będzie nową pozycją na rachunkach za energię elektryczną zużywaną przez każdego odbiorcę.

4. Opłata depozytowa - projekt ustawy wprowadzający tę opłatę nie został jeszcze oficjalnie umieszczony w procesie legislacyjnym. Całość przepisów w tym zakresie została jednak już publicznie zaprezentowana. Opłata będzie nakładana na smary i co do zasady będzie odzyskiwalna w przypadku zwrotu zużytych produktów. Opłata depozytowa funkcjonuje już w zakresie np. akumulatorów. 

5. Podatek od plastiku - wprowadzenie tego podatku to pomysł unijny i będzie on nakładany na państwa członkowskie UE, które będą musiały dopłacać m.in. do niepoddanego recyklingowi plastiku. Należy założyć, że powyższe może przyspieszyć prace Ministerstwa Klimatu nad wprowadzeniem do krajowego porządku prawnego Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta. 

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Od 2021 roku więcej przedsiębiorców będzie mogło wybrać rozliczenie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Wynika to z wprowadzenia dwóch zmian:

• limit przychodów uprawniających do ryczałtu wzrośnie z 250 tys. euro do 2 mln euro,

• zniesione zostaną ograniczenia dla wolnych zawodów - prawo do ryczałtu zyskają m.in.: adwokaci, notariusze, radcy prawni, doradcy podatkowi, księgowi, architekci, fizjoterapeuci, inżynierowie budownictwa, psychologowie i fizjoterapeuci, którzy dotychczas nie mogli wybrać tej formy opodatkowania.

Jednocześnie obniżone zostaną najwyższe stawki ryczałtu:

• z 20% do 17% od przychodów uzyskiwanych w wolnych zawodach,

• z 17% do 15% od przychodów ze świadczenia niektórych usług, na przykład reklamowych, kulturalnych i rozrywkowych, architektonicznych i inżynierskich, finansowych i ubezpieczeniowych (innych niż świadczone w wolnych zawodach).

Wynajem nieruchomości

Przedsiębiorcy, którzy wynajmują nieruchomości będą mogli wybrać opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Dotychczas tą formę opodatkowania można było rozliczać tylko najem prywatny, czyli funkcjonujący poza działalnością gospodarczą.

Od 2021 roku przedsiębiorcy będą zatem mogli płacić:

• podatek według skali, czyli stawek 17% i 32%, od nadwyżki dochodów ponad 85 552 zł albo

• podatek liniowy według stawki 19% niezależnie od wysokości dochodów, albo

• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych według stawek 8,5% i 12,5% od nadwyżki przychodów ponad 100 tys. zł.

Obniżona stawka 9% CIT

W 2021 roku więcej przedsiębiorców będzie mogło skorzystać z obniżonej do 9% stawki CIT, zamiast podstawowej 19%. Jest to efekt podniesienia z 1,2 mln euro do 2 mln euro progu, do którego można stosować preferencję.

Stawkę 9% CIT będą płacić przedsiębiorcy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej (w pierwszym roku działalności) albo mający status małego podatnika (czyli przychody z poprzedniego roku podatkowego poniżej 2 mln euro), jeśli ich przychody nie przekroczą w ciągu roku limitu 2 mln euro.

Strategia podatkowa

W 2021 roku pojawi się nowy istotny obowiązek dla przedsiębiorców - obowiązek sporządzenia i podania do wiadomości publicznej informacji z realizacji strategii podatkowej za rok podatkowy.

Nowy obowiązek  ma  dotyczyć:

• podatników, których przychody przekroczyły 50 mln euro w roku podatkowym,

• podatkowych grup kapitałowych.

Podatnicy będą musieli przygotować i ujawnić informacje dotyczące m.in.:

• stosowanych procedur i procesów dotyczących zarządzania wykonywaniem obowiązków wynikających z przepisów podatkowych i zapewniających ich prawidłowe wykonanie,

• liczby przekazanych informacji o schematach podatkowych (MDR) z podziałem na podatki,

• transakcji z podmiotami powiązanymi, których wartość przekracza 5% sumy bilansowej aktywów,

• dokonywania rozliczeń w krajach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową,

• planowanych lub podejmowanych przez podatnika działań restrukturyzacyjnych,

• złożonych wniosków o wydanie interpretacji podatkowej, wiążącej informacji stawkowej (WIS) i wiążącej informacji akcyzowej (WIA),

• dobrowolnych formach współpracy z organami KAS.  

Powyższy katalog jest katalogiem otwartym, a samo sprawozdanie ma być sporządzane z uwzględnieniem charakteru, rodzaju i rozmiaru prowadzonej działalności.

Nowelizacja nie definiuje, czym jest strategia podatkowa oraz jakie procedury powinien posiadać podatnik. Aby wypełnić powyższe obowiązki, w przypadku braku opublikowania w tym zakresie wyjaśnień przez Ministerstwo Finansów, konieczne może być sięgnięcie do odrębnych ustaw i regulacji (np. Wytycznych w Zakresie Ram Wewnętrznego Nadzoru Podatkowego dotyczących współpracy z Szefem Krajowej Administracji Skarbowej w ramach Umowy o współdziałanie), a także wskazanie sposobu podejmowania decyzji w sprawach podatkowych i uczestniczących w tym osób (ew. komórek organizacyjnych).

Podatnicy będą mieli obowiązek publikacji informacji z realizacji strategii na stronie internetowej oraz przekazanie odpowiedniej informacji do urzędu skarbowego w terminie do końca dwunastego miesiąca następującego po zakończeniu roku podatkowego.

Za niedopełnienie tego obowiązku na przedsiębiorcę będzie mogła zostać nałożona kara pieniężna w wysokości do 250 tys. zł.

Ograniczenie ulgi abolicyjnej

Ulga abolicyjna została wprowadzona w 2008 r. jako metoda na wyrównanie sytuacji podatkowej osób pracujących w różnych krajach za granicą a stosujących różne metody unikania podwójnego opodatkowania.

Stosowana jest do metody odliczenia proporcjonalnego, którą  stosuje się w sytuacji gdy nie zawarto umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz gdy taka umowa przewiduje zastosowanie tej metody. Prowadzi ona do zrównania sytuacji osób, które pracowały w krajach, gdzie stosowano inną korzystniejszą metodę unikania podwójnego opodatkowania tzw. wyłączenia z progresją. 

Od 2021 roku zmieniają się zasady rozliczenia dochodów uzyskiwanych w tych państwach, w umowie z którymi jest stosowana metoda proporcjonalnego odliczenia.  Skutkiem tych zmian będzie znaczny wzrost obciążeń podatkowych osób wykonujących pracę za granicą i pozostającymi polskimi rezydentami podatkowymi. Podatnicy uzyskujący dochody w tych krajach zapłacą wyższy podatek w Polsce. To efekt ograniczenia ulgi abolicyjnej do kwoty 1360 zł. Stracić mogą między innymi pracownicy, członkowie zarządów i rad nadzorczych zagranicznych spółek, przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą przez zagraniczny zakład.

VAT dla e-commerce

Zmiana, która ma wejść w życie w połowie 2021 r. stanowi implementację do krajowych przepisów unijnych rozwiązań przewidzianych w tzw. pakiecie VAT e-commerce. Podobnie jak na poziomie całej UE, zmiany w ustawie ustawie o VAT mają na celu uproszczenie obowiązków związanych z rozliczaniem VAT w sektorze e-commerce oraz uszczelnienie poboru podatku w transgranicznym handlu elektronicznym w modelu B2C.

Zmiany w opodatkowaniu VAT e-commerce przewidują w szczególności:

• odejście od dotychczasowego modelu sprzedaży wysyłkowej,

• zdefiniowanie pojęcia wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość i sprzedaży na odległość towarów importowanych z państw trzecich,

• ustalenie jednolitego dla całej UE progu kwotowego 10 000 euro, powyżej którego miejscem opodatkowania VAT sprzedaży w modelu B2C przestaje być kraj siedziby sprzedawcy - co powoduje konieczność opodatkowania dostaw w kraju konsumenta wg właściwych w tym kraju stawek VAT,

• wprowadzenie VAT-OSS będącego rozszerzeniem tzw. małego punktu kompleksowej obsługi VAT-MOSS;

• nałożenie na elektroniczne platformy sprzedażowe odpowiedzialności za rozliczenie VAT w przypadku pośredniczenia w dokonywaniu sprzedaży na rzecz konsumentów w UE w wybranych przypadkach;

• całkowite zniesienie zwolnienia z VAT importu przesyłek o niskiej wartości (do 22 euro), który w Polsce już wcześniej został zniesiony dla zamówień wysyłkowych, w tym transakcji e-commerce.