Dziś Dzień Przedsiębiorcy 2022. Małe i średnie firmy kluczowe dla polskiej gospodarki (raport)

MŚP kluczowe dla polskiej gospodarki. Mimo pandemii

Z opublikowanego dwa lata temu raportu, przygotowanego przez pracowników Polskiej Agencji Rozwoju Przesiębiorczości wynika, że sektor małych i średnich przedsiębiorstw stanowi kluczową gałąź polskiej gospodarki, nawet mimo pandemii.

Opierając się na danych statystycznych GUS, również zakupionych na potrzeby niniejszego Raportu, pokazujemy zmieniający się obraz polskiej przedsiębiorczości, w szczególności mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Analiza danych z wielu lat pozwala dostrzec jak wiele zmian zaszło w polskich firmach i jak systematycznie zwiększają swój udział w budowaniu gospodarki. Najnowsze dostępne dane, głównie za lata 2018 i 2019, mówią o rosnącym udziale firm w PKB, ponownym wzroście liczby podmiotów w naszej gospodarce (2,15 mln), poprawie podstawowych wartości ekonomicznych mierzących finansową sytuację firm, wzroście nakładów na inwestycje i rosnącym poziomie cyfryzacji - podnoszą autorzy zestawienia.

Jak wynika z raportu, liczba przedsiębiorstw w Polsce w ostatnich latach rośnie – w 2018 r. przekroczyła 2,1 mln. Zdecydowana większość z nich to mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa.

Sektor MŚP: w 2020 roku aż 99,8% przedsiębiorstw w Polsce

Sektor MŚP (mikro, małych i średnich przedsiębiorstw) stanowi przeważającą większość przedsiębiorstw w Polsce – 99,8%. Wśród nich najliczniejszą grupą (96,7%; 2,08 mln) są mikroprzedsiębiorstwa. Udział firm małych w strukturze polskich przedsiębiorstw wynosi 2,4% (52,7 tys.), średnich – 0,7% (15,2 tys.), zaś dużych – tylko 0,2% (3,7 tys.)

Obserwując dane dotyczące liczby przedsiębiorstw ze względu na klasę wielkości, można zauważyć, że w latach 2008–2018 udział poszczególnych grup ulegał niewielkim wahaniom i utrzymywał się na zbliżonym poziomie.

Mimo to, porównując strukturę firm w 2018 r. do tej z 2008 r., widać nieznaczny wzrost udziału mikroprzedsiębiorstw (o 0,7 p.p.) oraz spadek udziału firm małych i średnich (odpowiednio o 0,5 p.p. i 0,2 p.p.). W 2018 r., względem 2017 r., wzrosła liczba aktywnych przedsiębiorstw w grupie firm mikro (o 3,7% r/r) oraz dużych (o 0,9% r/r). Spadła natomiast liczba przedsiębiorstw małych i średnich (odpowiednio o 2,0% i 0,8% r/r)

MŚP w Polsce. Przede wszystkim usługi

Jak wynika z raportu, polskie MŚP działają przede wszystkim w usługach i handlu (75,7%), rzadziej zaś w budownictwie i przetwórstwie przemysłowym.

Dla porównania, struktura branżowa dużych firm działających w Polsce różni się istotnie od tej dla sektora MŚP.

Ponad połowa (52,0%) dużych podmiotów prowadzi działalność przemysłową. Rzadziej natomiast niż MŚP duże firmy działają w usługach (30,7%), handlu (13,7%) i w budownictwie (3,6%) - czytamy.

Struktura MŚP w Polsce. Podział przedsiębiorców

Większość (87,6%) wszystkich przedsiębiorców z sektora MŚP to osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej stanowią 12,4% małych i średnich przedsiębiorstw.

MŚP w Polsce. Powstawanie i likwidacja

W ostatnich kilku latach liczba przedsiębiorstw nowo powstałych była wyższa niż zlikwidowanych.

Według danych z rejestru REGON, w 2019 roku zarejestrowano 379 tys. nowych przedsiębiorstw, wykreślono natomiast 227 tys. firm. W porównaniu z rokiem poprzednim liczba nowo powstałych przedsiębiorstw spadła o 3,5%, natomiast zlikwidowanych – aż o 31,6%. Liczba firm zarejestrowanych w 2019 r. była o 19% wyższa niż w 2008 r.

W latach 2008–2019 liczba przedsiębiorstw nowo powstałych była (poza latami 2009 i 2011) wyższa niż zlikwidowanych. Jednocześnie pierwszą z tych kategorii charakteryzuje tendencja wzrostowa. Liczba przedsiębiorstw wyrejestrowanych wykazuje większe wahania w poszczególnych latach (w roku 2019 r. była o 7% niższa niż w 2008 r.) - wynika z raportu.

W 2019 r., podobnie jak w latach poprzednich, najwięcej firm powstało w następujących działach gospodarki: Budownictwo (78,7 tys.; 20,9% ogółu nowo powstałych firm), Handel (60,5 tys.; 16,1%), a następnie w Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (40,3 tys.; 10,7%) oraz Przetwórstwo przemysłowe (27,2 tys., 7,2%).

Te same działy charakteryzują się także największą liczbą wykreślonych z rejestru podmiotów (Handel 64,1 tys. – 28,3%; Budownictwo 34,3 tys. – 15,1%; Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 19,6 tys. – 8,6%; Przetwórstwo przemysłowe 19,1 tys. – 8,4%)

Zdecydowana większość nowo powstałych firm to osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą (77,9%)

Pierwszy rok działalności przeżywają w Polsce dwie na trzy firmy

W 2018 r. powstało i rozpoczęło działalność 283 914 przedsiębiorstw. Do 2019 r. na rynku aktywnych było 191 818 z nich. Dane te pokazują, że pierwszy rok działalności przeżywają w Polsce nieco ponad dwie na trzy firmy (spośród firm założonych w 2018 roku do 2019 przetrwało 67,6%).

Dodatkowo, przeciętna liczba pracujących przypadająca na jedno przedsiębiorstwo powstałe w 2018 r., w rok po jego utworzeniu, wynosiła 1,8 osoby. Miesięczne wynagrodzenie brutto na jednego zatrudnionego to 3,4 tys. zł.

Najwięcej firm upada w pierwszym roku działalności – w kolejnych latach wskaźnik przeżycia jest wyższy - podkreślają autorzy opracowania.

Udział MŚP w wytwarzaniu PKB

Sektor przedsiębiorstw wytwarza blisko trzy czwarte wartości PKB (72,3%), przy czym małe i średnie przedsiębiorstwa generują blisko co drugą złotówkę PKB (49,1%). Największy udział w tworzeniu PKB mają mikroprzedsiębiorstwa – około 30,3% (dane za 2017 r.).

Przedsiębiorstwa działające w Polsce generują blisko trzy czwarte polskiego PKB. Największy wkład w PKB przedsiębiorstw mają MŚP - zaznaczają pracownicy PARP.

Udział przedsiębiorstw w tworzeniu PKB od 2008 r. do 2017 zwiększył się o 1,2 p.p. (z 71,1% do 72,3%), głównie za sprawą małych i średnich firm – ich udział w PKB w tym okresie wzrósł z 47,2% do 49,1%.

Z okazji Dnia Przedsiębiorcy redakcja portalu ŚląskiBiznes.pl składa serdeczne życzenia spokoju i stabilności w prowadzeniu swoich biznesów!