Sprzedajesz przez internet? Przygotuj się na rewolucję w opodatkowaniu VAT

VAT w e-commerce - dlaczego potrzebna jest rewolucja?

Planowany zmiany w rozliczaniu VAT handlu elektronicznego są odpowiedzią Unii Europejskiej na nadużycia na tym rynku. W 2018 r. szacowano, że UE traci z powodu nierzetelnego rozliczania VAT od sprzedaży towarów przez internet około 5 mld EUR rocznie, a w bieżącym roku luka ta ma wzrosnąć nawet do 7 mld EUR.

Co powoduje, że tak istotne kwoty nie wpływają do budżetu państw UE? Przede wszystkim wykorzystywanie istniejącego w wielu krajach członkowskich zwolnienia z VAT dla importowanych towarów o niskiej wartości (poniżej 22 EUR) oraz dość powszechna praktyka zaniżania wartości przesyłek zamawianych online. Wielu zagranicznych sprzedawców uchyla się w ten sposób od opodatkowania swojej działalności unijnym, w tym polskim, podatkiem VAT. 

Winna jest także sama Unia Europejska, która do tej pory nie potrafiła stworzyć mechanizmów włączenia platform sprzedażowych do procesu ściągalności VAT od sprzedaży wysyłkowej dokonywanej za ich pośrednictwem.

Zapowiadana reforma ma z jednej strony zapewnić uszczelnienie przepisów VAT regulujących sektor e-commerce, a z drugiej - poprawić konkurencyjność przedsiębiorstw unijnych działających na tym rynku. Wprowadzane zmiany dotyczyć będą wszystkich przedsiębiorców sprzedających towary lub świadczących usługi online na rzecz konsumentów w UE, jak również platform, które taką sprzedaż umożliwiają. Zmiana ma być zrealizowana w szczególności poprzez umożliwienie podatnikom rozliczania dla celów VAT transakcji dokonywanych na rzecz konsumentów w wielu krajach UE za pośrednictwem deklaracji VAT składanej tylko w jednym państwie członkowskim.

VAT w e-commerce - jak jest teraz?

Obecnie sprzedawca dokonujący sprzedaży wysyłkowej w ramach transakcji z konsumentami może rozliczać VAT zgodnie ze stawką obowiązującą w państwie swojej siedziby aż do momentu przekroczenia progu obrotów ustalonego w kraju, do którego dostarcza on swoje towary (wahającego się w różnych państwach UE od 35 tys. EUR do 100 tys. EUR). Po przekroczeniu tego progu, zobowiązany jest do rejestracji i rozliczania VAT w tym kraju.

Oznacza to, że polski przedsiębiorca sprzedając swoje towary wysyłkowo w internecie na terenie całej Unii Europejskiej zmuszony jest nie tylko znać limity obowiązujące w poszczególnych krajach, ale przede wszystkim szczegółowo je monitorować. Przykładowo jeżeli polska firma, sprzedaje towary za pośrednictwem swojego sklepu internetowego lub platformy sprzedaży online i wysyła je klientom do Niemiec, Austrii, Chorwacji i Rumunii, a sprzedaż przekroczy progi obowiązujące w tych państwach (odpowiednio 100 tys. EUR,  35 tys. EUR, 270 tys. HRK i 118 tys. RON), to musi się tam zarejestrować na potrzeby podatku VAT, pobierać podatek wg stawki obowiązującej w tym kraju oraz składać odpowiednie deklaracje. Niezwykle trudno jest prowadzić tego typu rozliczenia bezpośrednio z Polski, dlatego też w każdym z tych państw potrzebny jest księgowy lub doradca podatkowy. Szacuje się, że z powodu obecnych przepisów, przeciętny sprzedawca towarów do konsumentów w UE ponosi roczny koszt obsługi w wysokości 8 tys. EUR w każdym kraju, w którym zobowiązany jest się zarejestrować dla celów VAT.

VAT w e-commerce - co się zmieni?

Po wejściu zapowiadanych zmian limit ten zostanie ujednolicony na terenie całej UE i wyniesie 10 tys. EUR netto. Obniżenie wspomnianego progu spowoduje objęcie koniecznością rozliczania VAT w kraju konsumenta dodatkowej liczby przedsiębiorców. Dla nich ustawodawca unijny przygotował jednak uproszczenie - system VAT-OSS.

VAT-OSS (“One Stop Shop”) to rozszerzenie tzw. małego punktu kompleksowej obsługi “VAT-MOSS”, znanego części podatników świadczącym usługi telekomunikacyjne, nadawcze czy drogą elektroniczną.

W VAT-OSS będą mogły zarejestrować się zarówno podmioty prowadzące sprzedaż towarów online na rzecz konsumentów, jak i świadczące wszelkie usługi transgraniczne na rzecz klientów indywidualnych. Dzięki temu rozwiązaniu przedsiębiorcy ci unikną potencjalnego obowiązku rejestracji dla celów VAT w każdym kraju członkowskim konsumpcji sprzedawanych towarów bądź świadczonych usług. Będą oni mogli również skorzystać z uproszczonych form fakturowania, a VAT z tytułu takiej działalności rozliczą co prawda według stawek obowiązujących w kraju konsumenta, lecz w jednej scentralizowanej deklaracji składanej elektronicznie do rodzimego organu podatkowego.

Po 1 lipca 2021 r. polski przedsiębiorca, po rejestracji w VAT-OSS, będzie mógł skorzystać z tych uproszczeń. Będzie mógł składać jedną „unijną” deklarację VAT oraz odprowadzać swoje należności podatkowe do organu podatkowego we własnym kraju. Zadaniem władz skarbowych będzie przekazanie odpowiednich kwot podatku należnego do poszczególnych krajów UE. Nie będzie już musiał śledzić zróżnicowanych progów i rejestrować się w poszczególnych krajach na potrzeby podatku VAT, ani też ponosić kosztów obsługi podatkowo-księgowej w tych krajach.

VAT w e-commerce - pozostałe zmiany

System VAT-OSS ma objąć również wewnątrzunijną sprzedaż na odległość towarów importowanych. W ramach omawianych zmian planowana jest likwidacja zwolnienia z VAT importowego dla przesyłek o wartości nieprzekraczającej 22 EUR (Polska nie stosuje tego zwolnienia już w chwili obecnej). Skorzystanie ze zwolnienia z VAT przy imporcie będzie jednak możliwe dla przesyłek o wartości nieprzekraczającej 150 EUR pod warunkiem rejestracji w systemie VAT-OSS (tzw. “IOSS” - moduł importowy).

Jak się przygotować?

Mimo, iż planowane zmiany należy ocenić pozytywnie, to odpowiednio wcześniej należy podjąć działania, które umożliwią sprawną i bezproblemową działalność już od 1 lipca 2021 r.

Handlujący w internecie na rynku unijnym powinni już teraz zweryfikować swoje łańcuchy dostaw, aktualne rejestracje na potrzeby VAT, umowy z platformami pośredniczącymi w sprzedaży on-line (sklepy internetowe, portale aukcyjne, platformy handlowe), posiadane regulaminy i inne warunki sprzedaży. Warto już teraz zastanowić się nad planowanym systemowym podejście do nowych zasad rozliczenia podatku VAT. Kalkulując budżet na przyszły rok można również uwzględnić scenariusz potencjalnego zmniejszenia kosztów obsługi wewnątrzunijnej sprzedaży internetowej.

Największe wyzwania czekają jednak na platformy sprzedaży - począwszy od dostosowania procedur wewnętrzynych i postanowień umownych ze sprzedawcami, aż po wprowadzenie rozwiązań umożliwiających identyfikację transakcji, od których należy pobrać i odprowadzić podatek oraz wyegzekwować kwotę należną od sprzedawcy. 

Konsumenci natomiast powinni się przygotować się na prawdopodobny wzrost cen zamawianych online towarów pochodzących głównie z Azji.