Bytom: rurociąg w palącej się hałdzie zabezpieczony. Zagrożenie usunięte

Przypomnijmy, że BPK Sp. z o.o. zabezpieczył rurociągi transportujące ścieki, po tym jak panujące wewnątrz zwałowiska wysokie temperatury zagrażały ich rozszczelnieniu. Nakaz ich natychmiastowego zabezpieczenia wydał Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego, a BPK niezwłocznie zleciło specjalistycznej firmie wykonanie ekranów izolujących rurociągi. Dzięki tym pracom, udało się doprowadzić do zaniku reakcji utleniania substancji węglowej zawartej w odpadach powęglowych, a tym samym usunąć ryzyko rozszczelnienia rurociągu.

Realizująca zadanie, firma wykonała pionowe i poziome ekrany izolujące rurociągi, dzięki czemu ryzyko uszkodzenia instalacji transportującej ścieki z Przepompowni Śródmieście do Oczyszczalni Ścieków Centralna zostało usunięte. Nadzór nad pracami prowadził Główny Instytut Górnictwa.

Materiał stworzył warstwę termoizolacyjną

Prace zabezpieczające rurociągi tłoczne wymagały sprowadzenie specjalistycznego sprzętu, m.in.: koparek oraz ciężarówek dostarczających na plac budowy niezbędnego do uszczelnienia ekranów materiału. Rurociąg został zabezpieczony na długości 261 metrów. Towarzyszące prowadzonym robotom wykopy były wykonywane krótkimi odcinkami i sukcesywnie wypełniane izolującym materiałem drobnoziarnistym.

O skuteczności tego rozwiązania świadczą wyniki przeprowadzonych tam badań terenowych – badań termowizyjnych i wgłębnych polegających na pomiarach temperatury i składu gazów wewnątrz nasypu. Badania termowizyjne nie wykazały podwyższonych temperatur powierzchni w rejonie wykonanych robót zabezpieczających – wyniki badań wgłębnych wykazały, że w rejonie wykonanych robót temperatury wnętrza nasypu oscylują wokół kilku-kilkunastu stopni.

Materiał wykorzystany do zabezpieczenia rurociągu został zatwierdzony przez Główny Instytut Górnictwa. To drobnoziarnisty materiał uszczelniający niebędący odpadem i posiadający wszelkie niezbędne certyfikaty.

Produkty z dokumentacją dopuszczalności zastosowania

Do zabezpieczenia rurociągów zastosowane zostały materiały o właściwościach niepalnych: granulat cementowy, popiół denny i kruszywo z recyklingu stłuczki szklanej – materiały wykorzystywane w drogownictwie i innych robotach inżynieryjnych. Materiały zostały zastosowane m.in. na podstawie sprawozdań z badań laboratoryjnych oraz wystawionych przez producentów deklaracji właściwości użytkowych materiałów wraz z oznaczeniem wyrobu znakiem budowlanym czy właściwej decyzji Marszałka Województwa Śląskiego. Przed wykorzystaniem, zostały zatwierdzone m.in. przez inspektora nadzoru i Główny Instytut Górnictwa.

Rozszerzenie zakresu prac

Pierwszy etap realizacji prac zabezpieczających rurociąg trwał od stycznia do marcan 2023 roku. W kwietniu wykonawca rozpoczął realizację drugiego etapu prac zabezpieczających. Konieczność ich przeprowadzenia nie tylko na terenach gminnych, ale także na działkach należących do podmiotów prywatnych oraz Polskich Kolei Państwowych, wskazał w swojej decyzji Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego.

Przeprowadzenie prac konieczne ze względu na zagrożenie katastrofą ekologiczną

Rurociąg znajdujący się w rejonie ul. Strzelców Bytomskich i Hajdy transportuje ścieki z terenu Bytomia do Oczyszczalni Ścieków Centralna w Radzionkowie. Na odcinku od obwodnicy do Oczyszczalni Ścieków Centralna przebiega przez teren hałdy – pochodzącego z lat 80. XX w. składowiska odpadów pokopalnianych i pohutniczych zlokalizowanych w obszarze ograniczonym ulicami Nałkowskiej, Strzelców Bytomskich, Autostradą A1. Od roku 2015 w rejonach sąsiadujących z rurociągiem uwidoczniały się oznaki pożaru podziemnego (miejscowe zadymienie, charakterystyczna woń, zwęglone u nasady drzewa). Zauważone ogniska pożaru podziemnego znajdowały się w rejonach nie stykających się bezpośrednio z rurociągiem tłocznym.

Ze względu na rozprzestrzenienie się zapożarowania w pobliże rurociągu, konieczne było jego zabezpieczenie. Wysoka temperatura związana z pożarem podziemnym mogłaby doprowadzić do bezpośredniego zniszczenia rury i jej rozszczelnienia, a tym samym do powstania katastrofy ekologicznej i budowlanej.

Zniszczenie rurociągu tłocznego na skutek zapożarowania doprowadziłoby do bezpośredniego wycieku nieoczyszczonych ścieków na terenie hałdy oraz po konieczności zrzutu nieoczyszczonych ścieków do Bytomki w ilości około 15 tys. metrów sześciennych na dobę. Dzięki przeprowadzonym pracom takie zagrożenie zostało usunięte.