Jak kopalnie radzą sobie z metanem? Wyższy Urząd Górniczy komentuje dla Śląskiego Biznesu

Dwie instalacje kogeneracyjne przetwarzają 20 mln m3 czystego metanu. Dzięki temu mogą wyprodukować nawet ponad 80 tys. MWh energii elektrycznej i 250 tys. GJ ciepła rocznie. To rozwiązanie może być jednym ze sposobów uniezależnienia się Polski od dostaw paliw z Rosji - pochwaliła się ostatnio spółka Tauron.

Mowa o kopalni Brzeszcze, która - według danych Wyższego Urzędu Górniczego - najlepiej radzi sobie z zagospodarowaniem metanu.

Zobacz: Ta kopalnia jako jedyna w Polsce wyłapuje cały metan i produkuje prąd. Krok do niezależności energetycznej

Jak jest w innych zakładach górniczych? Czy kopalnie radzą sobie z metanem? Na takie pytania, zadane przez Śląski Biznes, odpowiada Anna Swiniarska-Tadla, rzecznik prasowy prezesa Wyższego Urzędu Górniczego w Katowicach.

ZG Brzeszcze, należący do Tauron Wydobycie S.A., jest zakładem górniczym charakteryzującym się najwyższym wskaźnikiem wykorzystania ujętego odmetanowaniem gazu, wynoszącym ok. 100% - przyznaje rzecznik prasowy prezesa WUG.

Zagospodarowanie metanu w kopalniach

Anna Swiniarska-Tadla zaznacza jednak, że wśród kopalń węgla kamiennego, które w 2021 roku osiągnęły wskaźnik zagospodarowania metanu przekraczający 90%, znajdują się:

• dwa zakłady należące do JSW S.A., są to KWK "Pniówek" i "Borynia-Zofiówka" Ruch Zofiówka,
• dwa zakłady należące do SRK S.A., tj. KWK "Krupiński" i "Jas-Mos–Rydułtowy I",
• KWK ROW Ruch Marcel, należąca do PGG S.A.

WUG: w 2021 roku ponad 600 mln m3 metanu do atmosfery

Rzeczniczka podkreśla też, że średnia, w skali kraju, efektywność gospodarczego wykorzystania metanu na poziomie ok. 60%, skutkuje emisją ok. 40% niewykorzystanego gazu ze stacji odmetanowania do atmosfery. W ubiegłym roku było to blisko 127 mln m3 metanu.

W ujęciu globalnym, ze wszystkich kopalń (zakładów) węgla kamiennego prowadzących roboty górnicze w warunkach zagrożenia metanowego, w 2021 roku do atmosfery przedostało się ponad 600 mln m3 metanu - dodaje Anna Swiniarska-Tadla. - Należy jednak wyraźnie zaznaczyć, że w tej ilości ok. 474 mln m3 stanowił metan, emitowany szybami wraz z powietrzem wentylacyjnym (tzw. niskoprocentowa emisja), którego przemysłowe wykorzystanie w obecnych uwarunkowaniach techniczno-ekonomicznych jest praktycznie nie do zaakceptowania.

WUG: kopalnie "radzą sobie" z metanem

Reasumując, mając przy tym na względzie profilaktykę polegającą na odmetanowaniu, należy stwierdzić, że "kopalnie radzą sobie z metanem" - twierdzi rzecznik WUG. Zdaniem Anny Swianiarkiej-Tadli nie można bowiem pominąć faktu, że ten element stanowi kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa prowadzonych robót górniczych w rejonach, w których zagrożenie metanowe występuje w najwyższych kategoriach.

W zakładach górniczych proces odmetanowania prowadzony jest z wykorzystaniem najnowszych technologii, a wyposażenie zdecydowanej większości funkcjonujących obecnie stacji odmetanowania oparte jest o nowoczesne standardy światowe - dodaje rzeczniczka.

Wykorzystanie metanu: w ostatniej dekadzie prawie 63%

Niemniej istotnym, aczkolwiek wtórnym zagadnieniem tej profilaktyki, jest wykorzystanie ujętego metanu.

Aktualnie wszystkie zakłady górnicze (ruchy), w których stosuje się odmetanowanie, przesyłają metan do gospodarczego wykorzystania, przy czym efektywność ta, w odniesieniu do poszczególnych kopalń (ruchów), kształtuje się na poziomie od kilku do prawie 100 procent - zaznacza Anna Tadla.

Wegług danych WUG, w ostatniej dekadzie średnia efektywność wykorzystania ujętego metanu wynosiła prawie 63%. Dążenie do poprawy tego parametru należy uznać za jak najbardziej wskazane, niemniej stanowi bardziej złożony problem.

Zagadnienie zagospodarowania ujętego w kopalniach metanu wymaga bowiem z jednej strony pozyskania zadeklarowanego odbiorcy, a z drugiej długoterminowych prognoz gwarantujących pozyskanie i przesyłanie gazu w odpowiedniej ilości, zawierającego optymalne stężenie metanu, a także posiadającego właściwe parametry fizyko-chemiczne - dowiadujemy się.

Ponadto, obydwie strony takiego układu, tj. potencjalny odbiorca metanu oraz jego dostawca (kopalnia), muszą liczyć się z potrzebą stosownych inwestycji, umożliwiających takie przedsięwzięcie. Powyższe sprowadza się do sporządzenia bilansu ekonomicznego, którego wynik determinuje o podjęciu decyzji oraz działań w obszarze wykorzystania metanu z odmetanowania kopalń.