Rada medyczna przy premierze nie tworzy dokumentów. Sieć Watchdog: To jak analizuje i doradza?

Morawiecki w listopadzie: wygrywamy z epidemią!

„Dane nie kłamią. Proszę spojrzeć na wykres. Wygrywamy z epidemią! Liczba zakażeń spada! Do czasu otrzymania szczepionki stosujmy to, co po prostu działa.” ogłosił 30 listopada premier Mateusz Morawiecki.

Dwa tygodnie później: wprowadzamy narodową kwarantannę

Tymczasem już 17 grudnia rząd ogłosił narodową kwarantannę, która miała trwać od 28 grudnia do 17 stycznia. Minister zdrowia Adam Niedzielski wyjaśniał, że zaostrzenie rygorów jest konieczne, gdyż same apele to za mało.

Komentatorzy zwracali uwagę, że nie osiągnięto wprowadzonych przez rząd progów zachorowalności, a mimo to zamknięto galerie handlowe, hotele, stoki narciarskie, zapowiedziano ograniczenia przemieszczania się w Sylwestra. Dla złagodzenia przekazu nazwano ją ,,etapem odpowiedzialności“.

Watchdog: na jakiej podstawie wprowadzono narodową kwarantannę?

„Zwał jak zwał, chcieliśmy dowiedzieć się więcej o podstawach tej decyzji. Dlatego 18 grudnia 2020 r. wysłaliśmy wniosek o informację publiczną do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów i Ministerstwa Zdrowia, w którym pytaliśmy:

Na jakiej podstawie podjęto decyzję o wprowadzeniu Narodowej Kwarantanny – dodatkowych zasad bezpieczeństwa? Prosimy o przesłanie wszelkich analiz prawnych/ekspertyz/opinii/innych dokumentów, które stanowiły podstawę podjęcia powyższej decyzji oraz wskazanie imion i nazwisk autorów/autorek powyżej wskazanych rodzajów dokumentów wraz z ich afiliacją (wskazanie firmy lub departamentu ministerstwa, w którym są zatrudnieni).” podaje sieć obywatelska Watchdog.

KPRM: nie posiadamy takich informacji

Odpowiedź otrzymała dopiero 25 stycznia 2021 r., po przekroczeniu ustawowego terminu i ponagleniach.

„W odpowiedzi na wniosek z 18 grudnia br. przesłany do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów na skrzynkę ePUAP wyjaśniam, że informację dotyczącą wprowadzenia Narodowej Kwarantanny zapowiedział Minister Zdrowia Pan A. Niedzielski. Aby uzyskać wnioskowane informacje, sugeruję zwrócić się bezpośrednio do Ministerstwa Zdrowia. Jednocześnie informuję, że Kancelaria Prezesa Rady Ministrów nie posiada wnioskowanych informacji.”

Ministerstwo Zdrowia: informacje ma KPRM

Odpowiedź z resortu zdrowia otrzymana 7 stycznia 2021 r. była równie enigmatyczna:

„Ministerstwo Zdrowia uprzejmie informuje, że decyzje w zakresie treści rozporządzenia Rady Ministrów podejmowała kolegialnie Rada Ministrów, przy pomocy ustaleń ze spotkań Rządowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego z udziałem ekspertów, w związku z czym Ministerstwo Zdrowia nie posiada wnioskowanych dokumentów.”

Jak komentuje Watchdog, „KPRM ,,nie posiada informacji” i odesłał nas do Ministerstwa Zdrowia, zaś Ministerstwo Zdrowia ,,nie posiada wnioskowanych dokumentów” i w domyśle odsyła nas do KPRM.”

Sieć obywatelska nie zrażona tym wysłała 15 lutego do Ministerstwa Zdrowia pismo, w którym podtrzymuje swój wniosek, do którego dołączyła odpowiedź KPRM i „zapytaliśmy jak to możliwe, że ani Minister Zdrowia ani Prezes Rady Ministrów nie potrafią lub nie chcą odpowiedzieć na pytania o podstawy wprowadzenia znaczących ograniczeń dotyczących życia wszystkich obywateli i odsyłają do siebie nawzajem. Wskazaliśmy też, że trudno nam sobie wyobrazić, żeby w Ministerstwie nie znajdowały się żadne dokumenty, które stanowiły podstawę podjęcia tak ważnej dla wszystkich decyzji.”

Tym razem Ministerstwo Zdrowia odpisało jednym zdaniem, że podtrzymuje to, co napisało poprzednio. Czyli podtrzymuje swoje stanowisko o ,,nieposiadaniu wnioskowanych dokumentów”. Watchdog ponownie wystąpił do KPRM o wyjaśnienia na jakiej podstawie podjęto decyzje o wprowadzeniu narodowej kwarantanny. Póki co nie dostał odpowiedzi.

Jednak już można wywnioskować, że albo podstawy nie ma, albo jest, ale tak wątpliwa jakościowo, że rząd nie chce się nią chwalić.

Rada Medyczna - ile razy się spotykała? Jakie dokumenty stworzyła?

Prócz tego sieć obywatelska postanowiła wypytać o Radę Medyczną działającą przy premierze.

Jak podaje KPRM „Rada Medyczna to organ pomocniczy premiera Mateusza Morawieckiego. W jej skład wchodzi przewodniczący – główny doradca premiera do spraw COVID-19 prof. dr hab. n. med. Andrzej Horban oraz ponad piętnastu ekspertów medycznych. Do zadań Rady Medycznej należy przede wszystkim analiza i ocena bieżącej sytuacji w kraju, opracowywanie propozycji działań oraz opiniowanie aktów prawnych – takich jak rozporządzenia, które wprowadzają nowe zasady i ograniczenia w kraju.”

Do zadań rady należą:

• dokonywanie analiz i ocen bieżącej sytuacji zdrowotnej w kraju, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji epidemicznej wywołanej pandemią COVID-19;
• przygotowywanie i przedstawianie propozycji działań zmierzających do poprawy sytuacji zdrowotnej w kraju w zakresie przeciwdziałania COVID-19;
• opiniowanie projektów aktów prawnych oraz innych dokumentów rządowych o istotnym wpływie na zagadnienia ochrony zdrowia dotyczących przeciwdziałania COVID-19;
• wykonywanie innych zadań zleconych przez Prezesa Rady Ministrów.

Prócz tego przewodniczący rady może zlecać rzeczoznawcom lub ekspertom opracowanie analiz, prognoz, ekspertyz, opinii lub koncepcji i projektów rozwiązań z zakresu działania Rady.

„Zapytaliśmy więc, zarówno KPRM i Ministerstwo Zdrowia, na wypadek ewentualnych odesłań, o:

1. daty wszystkich spotkań/zebrań Rady (od dnia jej powołania), a także informacji, kto brał w nich udział, poza członkami Rady (w zakresie imienia i nazwiska oraz pełnionej funkcji);

2. czy w wyniku działalności Rady doszło do wytworzenia jakichkolwiek dokumentów, w tym w wyniku ww. spotkań, a także o których mowa w § 2 pkt 1-4 i § 7 Zarządzenia nr 205 Prezesa Rady Ministrów z dnia 6 listopada 2020 r. w sprawie utworzenia Rady Medycznej do spraw COVID-19 przy Prezesie Rady Ministrów? Jeśli tak, to wnosimy o przedstawienie listy wytworzonych dokumentów.

Ministerstwo Zdrowia przekazało nasz wniosek do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Odpowiedź KPRM otrzymaliśmy 17 lutego.” informuje Watchdog.

Rada Medyczna nie protokołuje spotkań, nie tworzy dokumentów

Odpowiedź zawiera zestaw posiedzeń Rady Medycznej, z udziałem przedstawicieli rządu. Gremium zebrało się 12 razy od 7 listopada do 1 lutego. Zwykle prócz członków rady brali w spotkaniach udział minister zdrowia i przedstawiciele kierownictwa KPRM, a raz minister edukacji.

Jednak nie to jest aż tak istotne. Ważniejsza jest odpowiedź na pkt. 2 wniosku:

„W odniesieniu do pkt. 2 wniosku informuję, że posiedzenia Rady Medycznej nie są protokołowane. Nie zostały również wytworzone inne dokumenty.”

Watchdog: na jakiej więc podstawie Rada Medyczna analizuje, ocenia, doradza?

"Być może jesteśmy tradycjonalistami, ale wydawać by się mogło, że posługiwanie się w tych czynnościach wynalazkiem pisma mogłoby ułatwić sprawę. A na pewno zwiększyłoby transparentność tych czynności – zastanawia się Watchdog.

"W jaki sposób więc Rada Medyczna dokonuje analiz, ocen bieżącej sytuacji zdrowotnej w kraju, przygotowuje i przedstawia propozycje, opiniuje projekty aktów prawnych oraz innych dokumentów rządowych o istotnym wpływie na zagadnienia ochrony zdrowia dotyczących przeciwdziałania COVID-19, nie protokołując, ani nie wytwarzając żadnych dokumentów?"

Enigmatyczność to reguła

Sami spotkaliśmy się z podobnym podejściem. W lutym pisaliśmy o tym, że według rządowych progów bezpieczeństwa Polska od grudnia powinna znajdować się w żółtej strefie. Kiedy dopytywaliśmy dlaczego rząd nie przestrzega swoich własnych reguł resort zdrowia odpisał:

"W imieniu Rzecznika Prasowego, informuję że wprowadzanie obostrzeń i zasad bezpieczeństwa jest dostosowywane do sytuacji międzynarodowej. W związku z pojawieniem się brytyjskiego wariantu koronawirusa rząd podjął decyzję o nowych zasad bezpieczeństwa – przekazała Justyna Maletka z Biura Komunikacji Ministerstwa Zdrowia."

Odnotujmy, że średnia zarażeń pozwalałaby wprowadzić żółtą strefę w połowie grudnia, a wirusa w wariancie brytyjskim potwierdzono w Polsce 21 stycznia.

Podobnie pokrętne odpowiedzi udzielane są podczas pytań o koszty szpitali tymczasowych, o czym pisaliśmy w tekście o szpitalu na lotnisku w Pyrzowicach.

Co o tym sądzicie? Czy waszym zdaniem rząd celowo unika odpowiedzi?